Εβδομήντα τέσσερις απαράμιλλα γοητευτικές κυρίες σμιλεύει με την πένα της η
Ελένη Λαδιά στο καινούργιο της βιβλίο, το οποίο έρχεται να καλύψει ένα κενό
τόσο στον χώρο της αρχαιογνωσίας, όσο και της μυθολογίας, παρουσιάζοντας
ολοκληρωμένα τα «στοιχεία ταυτότητας» των γυναικείων ονομάτων που
χρησιμοποιούνται ως τις μέρες μας και η προέλευση των περισσοτέρων χάνεται στις
ρίζες του μυθολογικού χρόνου.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελένη Λαδιά καταπιάνεται με μυθολογικές,
γυναικείες και ανδρικές, μορφές. Στο βιβλίο της Οι Έλληνες παίδες στην
αρχαιότητα (Gema, 2010),
ξεδιπλώνει τις πολύ τρυφερές ιστορίες των θεών και των ηρώων όταν ήσαν παιδιά.
Στα Μυθολογικά παράδοξα (Gema, 2007) μας οδηγεί βήμα βήμα σε άγνωστες πτυχές της μυθολογίας. Στην
Δαιμονολογία (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2012) μας συστήνει τους αγαθούς και
τους πονηρούς δαίμονες και τις ιστορίες τους. Στα Ψυχομαντεία (Gema, 2005) καταδυόμαστε μαζί της στον
υποχθόνιο κόσμο των Ελλήνων.
Με εφόδιο τις σπουδές της στην Αρχαιολογία και την Θεολογία και με την
συνέπεια του βαθύτατου γνώστη και άοκνου μελετητή της αρχαιότητας, η Ελένη
Λαδιά, λογοτέχνις υψηλού ταλέντου και πολυετούς μόχθου στην σπουδή των αρχαίων
κειμένων, μας χαρίζει έργα ανεξίτηλα και πολύτιμα, ταξιδεύοντάς μας στο
απέραντο τοπίο της ελληνικής μυθολογίας, το οποίο για την συγγραφέα είναι τόπος
οικείος, αφού από εδώ αντλεί πλούτο και για την πεζογραφία και για τα
μελετήματά της. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ίδια μαζί με τον ποιητή
Δ.Π. Παπαδίτσα μάς έχουν προικίσει με τις εξαιρετικές μεταφράσεις τους των
Ορφικών και Ομηρικών Ύμνων, καθώς και της Ραψωδίας λ' της Οδύσσειας, έργα
σπάνιου γλωσσικού κάλλους, τα οποία αποτελούν σπονδές στις λέξεις και στην
αρχετυπική ακρίβεια της απόδοσής τους.
Οι Σημερινές Ελληνίδες δεν είναι ένα επιστημονικό μελέτημα που απευθύνεται
μόνον σε ειδικούς. Στις 439 σελίδες του και στις 664 βιβλιογραφικές παραπομπές
του, η πολυβραβευμένη λογοτέχνις με λόγο γλαφυρό, πυκνό και χαριτωμένο οδηγεί,
μυημένους και αμύητους, από τα ορεινά κρησφύγετα των νυμφών στα τερτίπια και τα
παιχνιδίσματα των θεών και των θεαινών. Αφηγείται άγνωστα περιστατικά από τις
«ζωές» τους δίνοντάς τους πραγματική υπόσταση και πνοή, ενώ μας γνωρίζει τις
συνήθειες, τις εορτές, τις τελετές και τα μυστήρια, οδηγώντας μας, ίσως, σε
μεγαλύτερο βάθος από αυτό που καταφέρνει να μας οδηγήσει η ιστορική μελέτη του
βίου των προγόνων μας. Έρωτες, μίση, κακοδαιμονίες, ανταγωνισμοί, αρχαία
«τραγούδια», σύγχρονα ποιήματα αλλά και ετυμολογικές εκδοχές των ονομάτων τα
κάνουν ακόμη πιο οικεία και θελκτικά, παρακινώντας μας πράγματι –και όπως το
θέλει η συγγραφέας– να δώσουμε στις κόρες μας αυτά τα ωραιότατα μουσικά
«βαφτιστικά». Μάλιστα, οι ετυμολογικές αναφορές επιχειρούν να φανερώσουν την κρυμμένη
αρχική σημασία αυτών των λέξεων που, πριν γίνουν απλώς ονόματα, έφεραν
ιδιότητες ξεχασμένες πια στην σύγχρονη γλώσσα και συνείδηση. Η αναφορά τους,
αλφαβητική όπως στο βιβλίο, αποτελεί ένα θεσπέσιο ποίημα: η γλαυκομάτα Αθηνά,
κόρη του Διός ή του Ποσειδώνος και θεά της σοφίας αλλά και Εργάνη, η Αλεξάνδρα
ή Κασσάνδρα σπαρτιατική θεότητα και Τρωαδίτισσα μάντις, η ωραία Πελιάδα
Άλκηστις, η Αλκμήνη που για χάρη του έρωτά της μάκρυνε ο Δίας την νύχτα, η
Αλκυόνη που χάθηκε από την αλαζονεία της μαζί με τον σύζυγό της, η Νηρηίδα
Γαλάτεια που την ερωτεύθηκε ο Πολύφημος, η θεά Δήμητρα, η μητέρα της Αφροδίτης
Διώνη, η Ειρήνη από τις Ώρες, θυγατέρα της Θέμιδος και του Διός, η Ελένη η
γεννημένη από το θεϊκό αυγό, η Έλλη η λαμπερή που ακόμη ονομάζει με τον θάνατό
της τον Ελλήσποντο, η Ευρυδίκη, σύζυγος του Ορφέως, η Ήρα, σύζυγος νόμιμη του
Διός, η Κίρκη, η θυγατέρα του Ήλιου, η Κόριννα, η γλυκόγλωσση ποιήτρια, η Λήδα,
μητέρα της Ελένης, η Νύμφη ή Ωκεανίδα Μελία, η Νεφέλη, μητέρα του Φρίξου και
της Έλλης, η μέγιστη ποιήτρια Σαπφώ, η Τιτανίδα Φοίβη, οι μαγευτικές Χάριτες
και τόσες άλλες που μας περιμένουν, αγέραστες, να τις γνωρίσουμε. Πλείστες από
αυτές, μάλιστα, τιμώνται και εορτάζονται και από την χριστιανική θρησκεία
διαιωνίζοντας και επιβεβαιώνοντας την αδιατάρακτη συνέχεια της ελληνικής
γλώσσας και παράδοσης.[ ]
Φυσικά, τα ονόματα αποτελούν μόνο την αφορμή γι' αυτό το σπουδαίο βιβλίο,
που στις σελίδες του παρελαύνουν μεγάλες μυθολογικές μορφές, διηγήσεις και
ιστορίες, πόλεμοι και εκστρατείες, σημαντικά αποσπάσματα από αρχαία κείμενα,
ένας ανεξάντλητος πλούτος γνώσεων και ένας κόσμος στον οποίον η Ελένη Λαδιά μάς
οδηγεί γοητευμένη και η ίδια. Για του λόγου το αληθές, από το σημείωμά της στο
οπισθόφυλλο του βιβλίου αντιγράφουμε: «Οι Αρχαιοέλληνες συγγραφείς, οι πηγές
μου, με δίδαξαν πάμπολλα πράγματα με την σοφία τους. Κάθε όνομα ήταν και μία
συναρπαστική ιστορία. Μαζεύτηκαν πολλές μαγευτικές ιστορίες, που τις άκουγα με
την προσήλωση της νυμφόληπτης ή αλαφροΐσκιωτης. Το ταξίδι, όμως, όσο κι αν ήταν
ωραίο, ήταν μεγάλο και στο τέλος κουραστικό. Γι' αυτό συνιστώ: Οι χαλκέντεροι
ας διαβάσουν μονομιάς το βιβλίο, οι ονειροπόλοι αποσπασματικώς».
Σημερινές Ελληνίδες με πανάρχαια ονόματα
Ελένη Λαδιά
Αρμός
439 σελ.
Τιμή € 20,00
